Jak często odbywają się szkolenia BHP? Pracownik musi regularnie przechodzić szkolenia BHP, ale ich częstotliwość zależy od specyfiki zajmowanego stanowiska w firmie. Przepisy określają, kiedy powinno odbyć się pierwsze i kolejne szkolenie BHP. Co powinni wiedzieć pracodawcy?
Kiedy konieczne jest szkolenie wstępne?
Pierwsze szkolenie BHP to tzw. szkolenie wprowadzające i muszą je przejść nowo zatrudnieni pracownicy. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dana osoba pracowała wcześniej na tym samym stanowisku, a jej szkolenie BHP jest nadal aktualne. Kursy wprowadzające muszą przejść również stażyści i stażyści, ale pracodawcy nie muszą organizować dla osób zatrudnionych na podstawie umów o dzieło lub umów zlecenia. Zwykle wstępne szkolenie musi nastąpić, zanim pracownik zostanie dopuszczony do wykonywania obowiązków zawodowych. Prawo mówi, że powinno się to odbywać w godzinach pracy, ale jeśli nie jest to możliwe, uczestnictwo w niej powinno być liczone jako nadgodziny. Poważnym przewinieniem jest dopuszczenie pracownika do wykonywania obowiązków służbowych bez odbycia skutecznego szkolenia BHP. W efekcie pracodawcy grożą kary finansowe i dodatkowa odpowiedzialność karna, jeśli wypadek przy pracy zagraża zdrowiu lub życiu pracownika. Pamiętaj, że szkolenie wstępne składa się z dwóch części – szkolenia ogólnego i szkolenia w miejscu pracy. Zgodnie z przepisami pracodawcy muszą zapewnić jedno i drugie przed zezwoleniem pracownikom na wykonywanie ich obowiązków. Część ogólna dotyczy zasad zachowania bezpieczeństwa pracy, natomiast szkolenia stanowiskowe są bardziej szczegółowe i dotyczą konkretnego stanowiska pracy.
Jak często przeprowadzane są szkolenia okresowe BHP?
Wstępne szkolenie BHP przeprowadzane jest jednorazowo w danej placówce. Jednak przekwalifikowanie musi odbywać się częściej. Kiedy pracownicy są zaangażowani, określa prawo. Pracownicy wykonujący obowiązki w niebezpiecznych lub potencjalnie szkodliwych warunkach muszą przechodzić regularne szkolenia co najmniej raz w roku. Pierwszy raz musi nastąpić w ciągu 6 miesięcy od zatrudnienia. Tymczasem pracownicy fizyczni są szkoleni co 3 lata. W ich przypadku pierwszy kurs BHP odbył się również do 6 miesięcy po rozpoczęciu zatrudnienia. W przypadku osób pracujących w biurze sytuacja wygląda inaczej. Osoby te są zobowiązane do odbywania szkoleń co 5 lat, przy czym pierwsze szkolenie odbywa się dopiero po 12 miesiącach od rozpoczęcia pracy. Jednocześnie od 2019 r. przepisy nie wymagają już regularnych szkoleń dla pracowników administracyjno-biurowych, których szczególne grupy ryzyka są wyższe niż grupa trzecia. Regularne szkolenia BHP powinny odbywać się zgodnie z harmonogramem, co oznacza, że pracownicy nie mogą podejmować obowiązków zawodowych, jeśli ich poprzednie szkolenia wygasły.
Niedociągnięcia w organizacjach szkoleniowych BHP i możliwe konsekwencje dla pracodawców
Prawo wyraźnie określa, że pracodawca jest odpowiedzialny za organizację szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W praktyce oznacza to, że pracownicy, którzy zostaną dopuszczeni do pracy bez wcześniejszego przeszkolenia, nie poniosą odpowiedzialności. Pracodawcy mogą jednak zostać ukarani. Mowa tu głównie o karach finansowych, do 50 000 zł dla osób prawnych. Co ważne, pracodawcy mogą zostać ukarani nie tylko za niepodjęcie szkolenia wstępnego lub regularnego, ale także za nieprowadzenie odpowiedniej dokumentacji. Jednocześnie powinieneś wiedzieć, że jeśli pracownik ulegnie wypadkowi przy pracy lub w drodze do pracy, pracodawca zostanie obciążony zarzutem niezaprowadzenia szkolenia BHP.
Szkolenia wstępne i regularne – kto może je zorganizować?
Szkolenia BHP muszą odbywać się nie tylko we właściwym czasie, ale także przez właściwych ludzi. Generalnie powinien posiadać niezbędną wiedzę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Tymczasem szkolenie w miejscu pracy jest zadaniem osoby znającej się na konkretnej pracy. Może to być na przykład Twój bezpośredni przełożony lub pracodawca. Organizację szkoleń wstępnych lub regularnych BHP możemy zlecić firmom zewnętrznym oferującym usługi w tym zakresie. Coraz więcej pracodawców korzysta z tej opcji, ponieważ pozwala ona na optymalizację kosztów przy jednoczesnym zapewnieniu, że wywiążemy się ze wszystkich zobowiązań. Warto pomyśleć o wstępnym lub regularnym szkoleniu BHP jako przygotowaniu do wykonywania pracy w bezpiecznych warunkach. Pamiętajmy, że samo przeszkolenie BHP nie daje pewnych uprawnień, jak np. uprawnienia do pracy na wysokości czy obsługi maszyn. W takich przypadkach pracownicy muszą przejść dodatkowe kursy do pracy na określonym stanowisku, a ponadto muszą przejść również szkolenie BHP.